گزارش مهمی از یک اتفاق مهم:
حذف گاز روسیه از اروپا؟
میز نفت - مشخص نیست که آیا ترامپ در هرگونه توافق صلح میان مسکو و کی‌یف، برای از سرگیری واردات گاز روسیه فشار خواهد آورد یا خیر، زیرا این امر با منافع صادراتی گاز آمریکا در تضاد خواهد بود.
به گزارش میز نفت، از زمان آغاز جنگ اوکراین، اتحادیه اروپا تمرکز خود را بر امنیت انرژی به‌طور چشمگیری افزایش داده و قراردادهای گازی جدیدی، به‌ویژه با ایالات متحده و کشورهای خاورمیانه، منعقد کرده است.
با این حال، همان‌طور که رهبران اتحادیه اروپا برای هرگونه توافق احتمالی بین مسکو و کی‌یف در سال ۲۰۲۵ یا پس از آن آماده می‌شوند، بار دیگر این پرسش مطرح شده است که آیا گاز ارزان‌تر روسیه باید بار دیگر در ترکیب انرژی اروپا نقش داشته باشد یا خیر؟
کمیسر جدید انرژی اتحادیه اروپا، "دن یورگنسن"، وعده داده است که تا سال ۲۰۲۷ روابط انرژی این اتحادیه با روسیه را به‌طور کامل قطع کند. بااین‌حال، بحث‌هایی در بروکسل در جریان است که آیا فروش گاز روسیه از طریق خطوط لوله به اروپا باید به‌عنوان بخشی از هرگونه توافق صلح بین اوکراین و مسکو از سر گرفته شود یا خیر. حامیان این اقدام استدلال می‌کنند که چنین توافقی می‌تواند به افزایش رقابت اقتصادی اروپا کمک کند، زیرا قیمت گاز در این قاره اغلب سه تا چهار برابر بالاتر از ایالات متحده است.
اما این بحث‌ها خشم شدید برخی از سرسخت‌ترین مخالفان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، از جمله کشورهای حوزه بالتیک، لهستان و اسلوونی را برانگیخته است.
تا زمانی که پوتین در قدرت باقی بماند، روسیه همچنان از نظر بسیاری از کشورهای اروپایی یک "دولت منفور" خواهد بود. البته برخی کشورهای اتحادیه اروپا مانند مجارستان، اسلواکی و بلغارستان ممکن است وابستگی انرژی خود به روسیه را افزایش دهند، اما به نظر می‌رسد که بسیاری از رهبران کنونی اروپا در برابر این امر مقاومت خواهند کرد.
حتی در صورت پایان جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۵، احتمالاً برخی از تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه تا زمانی که پوتین در قدرت است، باقی خواهند ماند. پیش از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، تحریم‌های غرب به دلیل نقض قوانین بین‌المللی توسط مسکو، از جمله الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴، وضع شده بودند.
زمینه این بحث‌ها، تغییر اساسی سیاست‌های انرژی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا از سال ۲۰۲۲ است. در حالی که واردات گاز طبیعی مایع (LNG) از روسیه همچنان در سطح بالایی باقی مانده است، اما اتحادیه اروپا به‌سرعت از وابستگی به گاز روسیه فاصله گرفته است.
طی یک سال پس از حمله روسیه، ترکیب مصرف انرژی در اتحادیه اروپا چنان تغییر کرد که روسیه دیگر تأمین‌کننده اصلی گاز این اتحادیه نبود؛ تغییری که بسیار چشمگیر بود.
در همین راستا، کشورهای عضو اتحادیه اروپا به‌طور جدی‌تری به تنوع‌بخشی به منابع انرژی پرداخته‌اند.
استراتژی RePowerEU بخشی از این تلاش است که با افزایش استفاده از انرژی‌های پاک و کاهش مصرف کلی انرژی اجرا می‌شود. این اقدامات گاهی اوقات باعث شده است که تولید برق از منابع بادی و خورشیدی از تولید برق مبتنی بر گاز فراتر رود.
با وجود تمایل اتحادیه اروپا به گسترش تولید انرژی‌های پاک، میزان تولید فعلی آن‌ها هنوز بسیار کمتر از نیازهای قاره است. برای کاهش وابستگی به انرژی روسیه، اتحادیه اروپا از فوریه ۲۰۲۲ تاکنون تلاش‌های گسترده‌ای برای انعقاد قراردادهای جدید انجام داده است.
بر اساس "ردیاب قراردادهای انرژی شورای روابط خارجی اروپا"، حدود ۴۵ درصد از ۱۸۰ قرارداد انرژی امضاشده توسط اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن، مربوط به گاز از جمله LNG بوده است.
بر اساس این داده‌ها، آلمان با ۴۳ قرارداد، بیشترین تعداد توافقات انرژی را امضا کرده که بیش از دو برابر قراردادهای ایتالیا (۲۱) و مجارستان (۲۰) است. این موضوع تعجب‌آور نیست، زیرا آلمان بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا و پیش از جنگ اوکراین، بزرگ‌ترین واردکننده گاز روسیه بود. سایر کشورهایی که بیش از ۱۰ قرارداد جدید امضا کرده‌اند، شامل فرانسه، بلغارستان و یونان (هر یک با ۱۰ قرارداد) هستند.
بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان جدید انرژی اتحادیه اروپا، ایالات متحده (با ۳۵ قرارداد) و امارات متحده عربی (با ۲۴ قرارداد) هستند. سهم ایالات متحده در تأمین LNG اتحادیه اروپا به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است، و رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، از اروپا خواسته است که گاز بیشتری از آمریکا خریداری کند تا از وضع تعرفه‌های جدید بر کالاهای اروپایی جلوگیری شود.
در این شرایط، مشخص نیست که آیا ترامپ در هرگونه توافق صلح میان مسکو و کی‌یف، برای از سرگیری واردات گاز روسیه فشار خواهد آورد یا خیر، زیرا این امر با منافع صادراتی گاز آمریکا در تضاد خواهد بود. از آنجایی که ایالات متحده به بزرگ‌ترین تأمین‌کننده LNG اروپا تبدیل شده است، ورود مجدد گاز روسیه می‌تواند سهم بازار آمریکا را کاهش داده و نفوذ آن را تضعیف کند.
یکی دیگر از عواملی که در این بحث مهم تأثیرگذار است، دیپلماسی انرژی اتحادیه اروپا طی سال‌های اخیر است که نقش مهمی در تأمین امنیت انرژی این اتحادیه ایفا کرده است. اما این سیاست‌ها هم‌زمان گذار اتحادیه اروپا به سمت انرژی‌های پاک را پیچیده‌تر کرده‌اند.
یکی از دلایل این موضوع، سرمایه‌گذاری‌های سنگین در زیرساخت‌های گازی جدید است که برای بازگشت سرمایه، نیازمند یک افق میان‌مدت تا بلندمدت هستند. در نتیجه، کشورهای اتحادیه اروپا باید سرمایه‌گذاری بیشتری در زیرساخت‌های انرژی پاک انجام دهند تا بتوانند به اهداف خود برای کربن‌زدایی پایدار اقتصادهایشان تا سال ۲۰۵۰ دست یابند.
منبع: ارواسیا ریویو
با این حال، همان‌طور که رهبران اتحادیه اروپا برای هرگونه توافق احتمالی بین مسکو و کی‌یف در سال ۲۰۲۵ یا پس از آن آماده می‌شوند، بار دیگر این پرسش مطرح شده است که آیا گاز ارزان‌تر روسیه باید بار دیگر در ترکیب انرژی اروپا نقش داشته باشد یا خیر؟
چالش گاز روسیه در اتحادیه اروپا
کمیسر جدید انرژی اتحادیه اروپا، "دن یورگنسن"، وعده داده است که تا سال ۲۰۲۷ روابط انرژی این اتحادیه با روسیه را به‌طور کامل قطع کند. بااین‌حال، بحث‌هایی در بروکسل در جریان است که آیا فروش گاز روسیه از طریق خطوط لوله به اروپا باید به‌عنوان بخشی از هرگونه توافق صلح بین اوکراین و مسکو از سر گرفته شود یا خیر. حامیان این اقدام استدلال می‌کنند که چنین توافقی می‌تواند به افزایش رقابت اقتصادی اروپا کمک کند، زیرا قیمت گاز در این قاره اغلب سه تا چهار برابر بالاتر از ایالات متحده است.
اما این بحث‌ها خشم شدید برخی از سرسخت‌ترین مخالفان ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، از جمله کشورهای حوزه بالتیک، لهستان و اسلوونی را برانگیخته است.
رویکرد متفاوت کشورهای اروپایی نسبت به روسیه
تا زمانی که پوتین در قدرت باقی بماند، روسیه همچنان از نظر بسیاری از کشورهای اروپایی یک "دولت منفور" خواهد بود. البته برخی کشورهای اتحادیه اروپا مانند مجارستان، اسلواکی و بلغارستان ممکن است وابستگی انرژی خود به روسیه را افزایش دهند، اما به نظر می‌رسد که بسیاری از رهبران کنونی اروپا در برابر این امر مقاومت خواهند کرد.
حتی در صورت پایان جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۵، احتمالاً برخی از تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه تا زمانی که پوتین در قدرت است، باقی خواهند ماند. پیش از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، تحریم‌های غرب به دلیل نقض قوانین بین‌المللی توسط مسکو، از جمله الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴، وضع شده بودند.
تحول چشمگیر در سیاست انرژی اتحادیه اروپا
زمینه این بحث‌ها، تغییر اساسی سیاست‌های انرژی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا از سال ۲۰۲۲ است. در حالی که واردات گاز طبیعی مایع (LNG) از روسیه همچنان در سطح بالایی باقی مانده است، اما اتحادیه اروپا به‌سرعت از وابستگی به گاز روسیه فاصله گرفته است.
طی یک سال پس از حمله روسیه، ترکیب مصرف انرژی در اتحادیه اروپا چنان تغییر کرد که روسیه دیگر تأمین‌کننده اصلی گاز این اتحادیه نبود؛ تغییری که بسیار چشمگیر بود.
در همین راستا، کشورهای عضو اتحادیه اروپا به‌طور جدی‌تری به تنوع‌بخشی به منابع انرژی پرداخته‌اند.
استراتژی RePowerEU بخشی از این تلاش است که با افزایش استفاده از انرژی‌های پاک و کاهش مصرف کلی انرژی اجرا می‌شود. این اقدامات گاهی اوقات باعث شده است که تولید برق از منابع بادی و خورشیدی از تولید برق مبتنی بر گاز فراتر رود.
محدودیت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر و وابستگی به گاز
با وجود تمایل اتحادیه اروپا به گسترش تولید انرژی‌های پاک، میزان تولید فعلی آن‌ها هنوز بسیار کمتر از نیازهای قاره است. برای کاهش وابستگی به انرژی روسیه، اتحادیه اروپا از فوریه ۲۰۲۲ تاکنون تلاش‌های گسترده‌ای برای انعقاد قراردادهای جدید انجام داده است.
بر اساس "ردیاب قراردادهای انرژی شورای روابط خارجی اروپا"، حدود ۴۵ درصد از ۱۸۰ قرارداد انرژی امضاشده توسط اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن، مربوط به گاز از جمله LNG بوده است.
بر اساس این داده‌ها، آلمان با ۴۳ قرارداد، بیشترین تعداد توافقات انرژی را امضا کرده که بیش از دو برابر قراردادهای ایتالیا (۲۱) و مجارستان (۲۰) است. این موضوع تعجب‌آور نیست، زیرا آلمان بزرگ‌ترین اقتصاد اتحادیه اروپا و پیش از جنگ اوکراین، بزرگ‌ترین واردکننده گاز روسیه بود. سایر کشورهایی که بیش از ۱۰ قرارداد جدید امضا کرده‌اند، شامل فرانسه، بلغارستان و یونان (هر یک با ۱۰ قرارداد) هستند.
نقش کلیدی ایالات متحده و تأثیر سیاست‌های ترامپ
بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان جدید انرژی اتحادیه اروپا، ایالات متحده (با ۳۵ قرارداد) و امارات متحده عربی (با ۲۴ قرارداد) هستند. سهم ایالات متحده در تأمین LNG اتحادیه اروپا به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است، و رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، از اروپا خواسته است که گاز بیشتری از آمریکا خریداری کند تا از وضع تعرفه‌های جدید بر کالاهای اروپایی جلوگیری شود.
در این شرایط، مشخص نیست که آیا ترامپ در هرگونه توافق صلح میان مسکو و کی‌یف، برای از سرگیری واردات گاز روسیه فشار خواهد آورد یا خیر، زیرا این امر با منافع صادراتی گاز آمریکا در تضاد خواهد بود. از آنجایی که ایالات متحده به بزرگ‌ترین تأمین‌کننده LNG اروپا تبدیل شده است، ورود مجدد گاز روسیه می‌تواند سهم بازار آمریکا را کاهش داده و نفوذ آن را تضعیف کند.
یکی دیگر از عواملی که در این بحث مهم تأثیرگذار است، دیپلماسی انرژی اتحادیه اروپا طی سال‌های اخیر است که نقش مهمی در تأمین امنیت انرژی این اتحادیه ایفا کرده است. اما این سیاست‌ها هم‌زمان گذار اتحادیه اروپا به سمت انرژی‌های پاک را پیچیده‌تر کرده‌اند.
یکی از دلایل این موضوع، سرمایه‌گذاری‌های سنگین در زیرساخت‌های گازی جدید است که برای بازگشت سرمایه، نیازمند یک افق میان‌مدت تا بلندمدت هستند. در نتیجه، کشورهای اتحادیه اروپا باید سرمایه‌گذاری بیشتری در زیرساخت‌های انرژی پاک انجام دهند تا بتوانند به اهداف خود برای کربن‌زدایی پایدار اقتصادهایشان تا سال ۲۰۵۰ دست یابند.
منبع: ارواسیا ریویو
يکشنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۳ ساعت ۰۴:۰۲
کد مطلب: 41395