بیخاصیت شدن مجلس در حوزه انرژی:
کمیسیون انرژی، تماشاگر VIP
میز نفت - کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی قرار بود ستون فقرات نظارت بر وزارتخانههای نفت و نیرو باشد؛ نهادی که خلاهای قانونی را پر میکند و مانع سومدیریت در یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی کشور میشود. اما مرور عملکرد کمیسیون در یک دهه اخیر نشان میدهد که این نهاد به تدریج از مأموریت اصلی خود فاصله گرفته و بیشتر به محلی برای تعاملات پشتپرده با وزارت نفت و نیرو تبدیل شده است؛ جایی که سکوت اعضا، فرصت سومدیریت و معاملهگری را برای وزارتخانهها فراهم کرده است.
به گزارش میز نفت ، از سال ۱۳۹۲ تاکنون، برخی نمایندگان در قالب مسئولیتهای اجتماعی یا حوزه انتخابیه خود وارد تعاملاتی شدهاند که نه تنها نظارت واقعی را تضعیف کرده، بلکه وزارت نفت و نیرو را در برابر پرسشهای جدی مجلس آسوده خاطر ساخته است. ارائه امتیازها و تعاملات غیرشفاف باعث شده بسیاری از مشکلات ساختاری بدون اصلاح باقی بماند و وزارتخانهها از پاسخگویی فرار کنند.
یکی از مهمترین دلایل ناکارآمدی کمیسیون، فقدان تخصص کافی میان اعضا است. در حال حاضر تنها سه نفر از اعضای کمیسیون تحصیلات یا سابقه کاری مرتبط با صنعت نفت دارند و باقی اعضا عمدتاً به دلیل حوزه انتخابیه یا وزن سیاسی حضور پیدا کردهاند و این در حالی است که چنین ترکیبی توانایی درک دقیق مسائل پیچیده انرژی را ندارد و تصمیمگیریها غالباً تحت تأثیر ملاحظات سیاسی و منطقهای شکل میگیرد.
نمونهای از این وضعیت حضور مهدی کوچکزاده، نماینده تهران با سابقه سیاسی، و دیگر نمایندهای با تخصص در رشته بیهوشی است.
و یا ریاست کمیسیون بر عهده کسی است که با مدرک فقه، میخواهد بر عملکرد بخش انرژی نطارت کند! پرسش اصلی این است که چنین افرادی چگونه میتوانند درباره قراردادهای نفتی و یا ناترازی انرژی تصمیمگیری کنند؟! واقعیت این است که معیار انتخاب برخی اعضا تخصص نبوده و نفوذ سیاسی و ملاحظات منطقهای نقش تعیینکننده داشته است.
ضعف تخصصی و نظارتی کمیسیون، در ناترازی گاز و برق، خاموشیهای دورهای و مدیریت ناکارآمد بی تاثیر نبوده است؛ پر واضح پیداست که هر زمان کمیسیون سکوت کرده، وزارتخانهها بدون کنترل عمل کرده و بحرانها پرشتاب پیش رفتهاند.
اکنون زمان آن رسیده است که در ساختار و مأموریت کمیسیون انرژی بازنگری اساسی صورت گیرد. اعضای کمیسیون باید بر اساس تخصص و تجربه انتخاب شوند، نه جایگاه سیاسی یا وزن منطقهای. همچنین لازم است مکانیزمهای شفاف نظارتی ایجاد شود تا تعاملات غیررسمی با وزارتخانهها محدود و پاسخگویی واقعی تضمین شود.
کمیسیون انرژی باید بازوی کارشناسی مجلس و ناظارت کافی بر وزارت نفت را داشته باشد و باید از منابع ملی در برابر سومدیریت و تصمیمهای غیرکارشناسی محافظت کند. در غیر این صورت، روند فعلی ادامه پیدا خواهد کرد و وزارتخانهها بدون دغدغه در برابر کمیسیونی خنثی باقی خواهند ماند.
کشور امروز برای عبور از بحران انرژی نیازمند تصمیمهای کارشناسی و جسورانه است. اصلاح کمیسیون انرژی میتواند مسیر را هموار کند و نشان دهند که اولویتشان منافع ملی و شفافیت است، نه منافع شخصی و یا منطقهای. تنها در این صورت است که وزارتخانههای نفت و نیرو قادر خواهند بود مشکلات در حال حاضر را پشت سر بگذارند و به سمت توسعه حرکت کنند.
تنها سه عضو کمیسیون سابقه مرتبط با صنعت نفت دارند
یکی از مهمترین دلایل ناکارآمدی کمیسیون، فقدان تخصص کافی میان اعضا است. در حال حاضر تنها سه نفر از اعضای کمیسیون تحصیلات یا سابقه کاری مرتبط با صنعت نفت دارند و باقی اعضا عمدتاً به دلیل حوزه انتخابیه یا وزن سیاسی حضور پیدا کردهاند و این در حالی است که چنین ترکیبی توانایی درک دقیق مسائل پیچیده انرژی را ندارد و تصمیمگیریها غالباً تحت تأثیر ملاحظات سیاسی و منطقهای شکل میگیرد.
نمونهای از این وضعیت حضور مهدی کوچکزاده، نماینده تهران با سابقه سیاسی، و دیگر نمایندهای با تخصص در رشته بیهوشی است.
و یا ریاست کمیسیون بر عهده کسی است که با مدرک فقه، میخواهد بر عملکرد بخش انرژی نطارت کند! پرسش اصلی این است که چنین افرادی چگونه میتوانند درباره قراردادهای نفتی و یا ناترازی انرژی تصمیمگیری کنند؟! واقعیت این است که معیار انتخاب برخی اعضا تخصص نبوده و نفوذ سیاسی و ملاحظات منطقهای نقش تعیینکننده داشته است.
ضعف تخصصی و نظارتی کمیسیون، در ناترازی گاز و برق، خاموشیهای دورهای و مدیریت ناکارآمد بی تاثیر نبوده است؛ پر واضح پیداست که هر زمان کمیسیون سکوت کرده، وزارتخانهها بدون کنترل عمل کرده و بحرانها پرشتاب پیش رفتهاند.
اکنون زمان آن رسیده است که در ساختار و مأموریت کمیسیون انرژی بازنگری اساسی صورت گیرد. اعضای کمیسیون باید بر اساس تخصص و تجربه انتخاب شوند، نه جایگاه سیاسی یا وزن منطقهای. همچنین لازم است مکانیزمهای شفاف نظارتی ایجاد شود تا تعاملات غیررسمی با وزارتخانهها محدود و پاسخگویی واقعی تضمین شود.
اصلاح ساختار کمیسیون انرژی برای عبور از بحرانهای فعلی
کمیسیون انرژی باید بازوی کارشناسی مجلس و ناظارت کافی بر وزارت نفت را داشته باشد و باید از منابع ملی در برابر سومدیریت و تصمیمهای غیرکارشناسی محافظت کند. در غیر این صورت، روند فعلی ادامه پیدا خواهد کرد و وزارتخانهها بدون دغدغه در برابر کمیسیونی خنثی باقی خواهند ماند.
کشور امروز برای عبور از بحران انرژی نیازمند تصمیمهای کارشناسی و جسورانه است. اصلاح کمیسیون انرژی میتواند مسیر را هموار کند و نشان دهند که اولویتشان منافع ملی و شفافیت است، نه منافع شخصی و یا منطقهای. تنها در این صورت است که وزارتخانههای نفت و نیرو قادر خواهند بود مشکلات در حال حاضر را پشت سر بگذارند و به سمت توسعه حرکت کنند.
دوشنبه ۵ آبان ۱۴۰۴ ساعت ۱۷:۱۶
کد مطلب: 45361
