دو تجربه حضور شرکت های آمریکایی در نفت ایران

به گزارش میز نفت، مسعود پزشکیان گفته است رهبر معظم انقلاب، مشکلی برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در ایران ندارد. اما سابقه تاریخی چه می‌گوید؟
 
آمریکایی‌ها علاقه بسیاری به سرمایه‌گذاری در صنعت نفت ایران دارند. اولین عزم جدی آنها مربوط به توسعه میدان نفتی سیری بود. در هفته ۷۰ شمسی که اتفاق عجیبی رخ داد.
 
 وزارت نفت در ابتدای دهه ۷۰ مذاکرات خود را با شرکت‌های خارجی برای توسعه میدان سیری آغاز کرد؛ شرکت کونوکو بیشتر از سایر شرکت‌ها، به دنبال حضور در سیری بود.
 
 کونوکو یک رقیب مهم به نام توتال فرانسه داشت؛ اما به هر شکل که بود، مدیرعامل این شرکت با جت شخصی خود به تهران آمد و قرارداد میدان سیری را با شرکت ملی نفت امضا کرد.
 
 همین امضا کافی بود تا فریادهای سیاسی در آمریکا بلند شود و بیل کلینتون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا به این غول نفتی جهان دستور دهد قید ایران را بزند.
 
 با خروج اجباری کونوکو از ایران، توتال جایگزین این شرکت شد تا نخستین تجربه حضور آمریکایی‌ها در ایرانِ پس از انقلاب، شکست بخورد.
 
با قانون داماتو هم عملاً سرمایه‌گذاری شرکت‌های آمریکایی در ایران ممنوع شد؛ ولی بااین‌حال، شرکت‌های آمریکایی به دلیل جذابیت بالای نفت ایران، در پی راهی دیگر بودند.در اواخر دهه ۷۰ شرکت هالیبرتون که بزرگ‌ترین شرکت خدمات فنی نفت جهان است، مذاکرات پنهانی را با واسطه‌های ایرانی انجام داد.
 
 مدیریت این شرکت برعهده دیک چنی، معاون جرج بوش بود؛ نهایت این مذاکرات، به حضور هالیبرتون در پوشش یک شرکت دیگر در صنعت نفت ایران ختم شد. شرکت کیش اورینتال، ویترین هالیبرتون شد و همکاری‌های غول آمریکایی با صنعت حفاری ایران، حضور مخفیانه دیک چنی در ایران را رقم زد.
 
 هالیبرتون، آخرین تجربه همکاری یک شرکت آمریکایی با ایران بود و از آن سال به بعد، شرکت‌های آمریکایی هیچگاه رنگ نفت ایران را به خود ندیدند.
 
 حالا باید دید در صورت توافق تهران و واشنگتن، می‌توان به همکاری دو کشور در صنعت نفت امیدوار بود یا خیر.

يکشنبه ۲۴ فروردين ۱۴۰۴ ساعت ۰۹:۴۲