بازخوانی یک مصاحبه قدیمی:
قرارداد نفتی با استات اویل چه بود؟
میز نفت - سال 83 بود که شرکت ملی نفت ایران قراردادی را با شرکت استات اوایل منعقد کرد که بر اساس آن مهندسان این شرکت به اهواز می‌آمدند تا با بررسی دقیق چند مخزن نفتی ، مدلی را طراحی کنند که بهترین نوع برداشت از منابع نفتی در ایران صورت گیرد.
به گزارش میز نفت، سال 83 بود که شرکت ملی نفت ایران قراردادی را با شرکت استات اوایل منعقد کرد که بر اساس آن مهندسان این شرکت به اهواز می‌آمدند تا با بررسی دقیق چند مخزن نفتی ، مدلی را طراحی کنند که بهترین نوع برداشت از منابع نفتی در ایران صورت گیرد. بحث آمدن استات اویل به کشور در آن روزها بسیار داغ بود و تا مدتها ادامه داشت.
مرحوم نصرت الله اسپیاری، مدیرعامل اسبق شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، درباره این قرارداد که در دوران مدیریت وی امضا شد به نقل خاطره ای در کتاب «شطرنج اندیشه ها در قراردادهای نفتی» پرداخته که در ادامه می آید:
با قاطعیت می‌گویم که بهترین طرح مطالعه‌ای مخازن کشور تا آن زمان مربوط به پروژه‌ای بود که استات اویل در اهواز انجام داد و نزدیک به 60 درصد با واقعیت میادین ما همخوانی داشت. در همین مناطق نفتخیز جنوب برخی از مهندسان راضی به همكاری نبودند و اطلاعات نمی‌دادند و آخرش هم این اقدام را زیر سؤال بردند.
چندین بار مرا به بازرسی بردند فقط به این علت که اجازه دسترسی به اطلاعات مخازن را به استات اویلی‌ها داده بودم و مجوز استفاده مهندسان آنها را برای کتابخانه مناطق نفت خیز جنوب صادر کرده بودم. کارشکنی‌های زیادی صورت گرفت.
جالب ان که استات اویل از ما در خواست کمک می‌کرد که مثلاً با کدام یک از متخصصین و دانشمندان مخزن کشور یا خارج از كشور ارتباط برقرار کنیم تا با هماهنگی با آنها کار را به بهترین حالت جلو ببریم. ما هم چند نفری از جمله آقای دكتر حاجیان تهرانی را به آنها معرفی کردیم که در دنیا در علم مخازن درسطح اولین‌ها قرار دارد. واقعاً خوب کار می‌کردند در حدود 11 میلیون دلار قرارداد داشتند، اما خیلی بیش از اینها هزینه کرده بودند و میدان بی بی حکیمیه و آسماری مارون و... را مورد بررسی قرار داده و نسبتاً هم موفق بودند و كارشان با توجه به كارهای قبلی‌ها و مشكلات و موانع موجود خیلی بهتر بود و موفق هم بودند .
بر فرض محال که اطلاعات مخازن ما را داشته باشد به چه دردشان می‌خورد. این پرسش را هم بارها نهادهای بازرسی از من داشتند که من هم در پاسخ می‌گفتم تمامی اطلاعات مخازن نفتی کشور با ریزترین آمارشان در اوپک موجود است. حتی میزان گاز محلول در نفت و مایعات گازی ما را هم دارند و خیلی از شرکت‌ها پیش از این هم روی مخازن ما مطالعه داشته‌اند و اطلاعات لازم را دارا هستند.
به نظر من هیچگونه اطلاعات محرمانه‌ای در مخازن ما وجود ندارد. هیچگاه یادم نمی‌رود همراه مهندس آقا زاده وزیر وقت نفت به ونزوئلا سفری داشتیم. به مرکز تحقیقات نفت ونزوئلا رفتیم و از ما پرسیدند که می‌خواهید اطلاعات نفت میادین كشورتان را ببینید. ما هم تعجب کردیم و گفتیم بله. ما را به بخش دیگری بردند و گفتند نفت کدام مخزن؟ ما هم فلان مخزن را نام بردیم و در کمال حیرت اطلاعاتی را شاهد بودیم که کامل‌تر از اطلاعات خودمان بود.
یکبار آقای زنگنه در جلسه‌ای فرمودند اطلاعات میادین محرمانه است و بنده به ایشان و هم به آقای مهندس میر معزی عرض کردم که چنین نیست. زمانی که رقیبی در کشور برای شرکت ملی نفت وجود ندارد چه چیز محرمانه‌ای می‌تواند در کار باشد. اطلاعات مخازن ما و سایر کشورها را همه دنیا دارند. این محکوم کردن‌ها چندان کار خوشایندی نیست.
مرحوم نصرت الله اسپیاری، مدیرعامل اسبق شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، درباره این قرارداد که در دوران مدیریت وی امضا شد به نقل خاطره ای در کتاب «شطرنج اندیشه ها در قراردادهای نفتی» پرداخته که در ادامه می آید:
با قاطعیت می‌گویم که بهترین طرح مطالعه‌ای مخازن کشور تا آن زمان مربوط به پروژه‌ای بود که استات اویل در اهواز انجام داد و نزدیک به 60 درصد با واقعیت میادین ما همخوانی داشت. در همین مناطق نفتخیز جنوب برخی از مهندسان راضی به همكاری نبودند و اطلاعات نمی‌دادند و آخرش هم این اقدام را زیر سؤال بردند.
مرا به سازمان بازرسی می بردند!
چندین بار مرا به بازرسی بردند فقط به این علت که اجازه دسترسی به اطلاعات مخازن را به استات اویلی‌ها داده بودم و مجوز استفاده مهندسان آنها را برای کتابخانه مناطق نفت خیز جنوب صادر کرده بودم. کارشکنی‌های زیادی صورت گرفت.
جالب ان که استات اویل از ما در خواست کمک می‌کرد که مثلاً با کدام یک از متخصصین و دانشمندان مخزن کشور یا خارج از كشور ارتباط برقرار کنیم تا با هماهنگی با آنها کار را به بهترین حالت جلو ببریم. ما هم چند نفری از جمله آقای دكتر حاجیان تهرانی را به آنها معرفی کردیم که در دنیا در علم مخازن درسطح اولین‌ها قرار دارد. واقعاً خوب کار می‌کردند در حدود 11 میلیون دلار قرارداد داشتند، اما خیلی بیش از اینها هزینه کرده بودند و میدان بی بی حکیمیه و آسماری مارون و... را مورد بررسی قرار داده و نسبتاً هم موفق بودند و كارشان با توجه به كارهای قبلی‌ها و مشكلات و موانع موجود خیلی بهتر بود و موفق هم بودند .
بر فرض محال که اطلاعات مخازن ما را داشته باشد به چه دردشان می‌خورد. این پرسش را هم بارها نهادهای بازرسی از من داشتند که من هم در پاسخ می‌گفتم تمامی اطلاعات مخازن نفتی کشور با ریزترین آمارشان در اوپک موجود است. حتی میزان گاز محلول در نفت و مایعات گازی ما را هم دارند و خیلی از شرکت‌ها پیش از این هم روی مخازن ما مطالعه داشته‌اند و اطلاعات لازم را دارا هستند.
به نظر من هیچگونه اطلاعات محرمانه‌ای در مخازن ما وجود ندارد. هیچگاه یادم نمی‌رود همراه مهندس آقا زاده وزیر وقت نفت به ونزوئلا سفری داشتیم. به مرکز تحقیقات نفت ونزوئلا رفتیم و از ما پرسیدند که می‌خواهید اطلاعات نفت میادین كشورتان را ببینید. ما هم تعجب کردیم و گفتیم بله. ما را به بخش دیگری بردند و گفتند نفت کدام مخزن؟ ما هم فلان مخزن را نام بردیم و در کمال حیرت اطلاعاتی را شاهد بودیم که کامل‌تر از اطلاعات خودمان بود.
یکبار آقای زنگنه در جلسه‌ای فرمودند اطلاعات میادین محرمانه است و بنده به ایشان و هم به آقای مهندس میر معزی عرض کردم که چنین نیست. زمانی که رقیبی در کشور برای شرکت ملی نفت وجود ندارد چه چیز محرمانه‌ای می‌تواند در کار باشد. اطلاعات مخازن ما و سایر کشورها را همه دنیا دارند. این محکوم کردن‌ها چندان کار خوشایندی نیست.
دوشنبه ۲ مهر ۱۴۰۳ ساعت ۱۲:۲۳
کد مطلب: 39089
